سوره
✨مَا کَانَ لِنَبِیِّ أَنْ یَکُونَ لَهُ أَسْرَىٰ حَتّىٰ یُثْخِنَ فِی الْأَرْضِ ۚ تُرِیدُونَ عَرَضَ الدُّنْیَا وَاللهُ یُرِیدُ الْآخِرَةَ ۗ وَاللهُ عَزِیزٌ حَکِیمٌ{67}
هیچ پیامبرى حق اسیر گرفتن ندارد مگر بعد از آنکه در آن منطقه و زمین غلبه کامل یابد شما به خاطر گرفتن اسیر و سپس آزاد کردن با فدیه به فکر متاع زود گذر دنیا هستید ولى خداوند براى شما آخرت را مى‌خواهد و خداوند شکست ناپذیر و حکیم است(67)
⬅️ «ثخن» به معناى ضخامت، غلظت و سنگینى است و در جنگ کنایه از استحکام و پیروزى و غلبه آشکار و قدرتمندانه است این آیه هشدارى است که اسیر و فدیه گرفتن براى آزادى آنان و جمع غنائم جنگى مسلمانان را از هدف اصلى باز ندارد و ناخودآگاه ضربه نخورند.
◽️ نکتـــه‌ها
① تعیین شیوه‌ى جنگ و اسیر گرفتن از وظایف پیامبر است. «ما کانَ لِنَبِیِ»
② سنّت و سیره انبیای الهى این بوده که تا پایگاهشان محکم نشده نباید اسیر بگیرند. «ما کانَ لِنَبِیِ… حَتَّى یُثْخِنَ»
③ از خطر دنیاگرائی، حتى براى مؤمنان نباید غافل شد. «تُرِیدُونَ عَرَضَ الدُّنْیا»
④ در صحنه جنگ، پیش از تسلّط کامل بر دشمن، اسیر گرفتن ممنوع است. «ما کانَ … حَتَّى یُثْخِنَ»
⑤ وظیفه رزمنده، ابتدا تثبیت موقعیّت خود است نه اسیر گرفتن و جمع غنائم «حَتَّى یُثْخِنَ فِی الْأَرْضِ»
⑥ تمرکز در هدف و دورى از تشتّت در جنگ یک ضرورت است. «حَتَّى یُثْخِنَ فِی الْأَرْضِ»
⑦ دنیا ناپایدار و گذر است. «عَرَضَ الدُّنْیا»
⑧ سرکوبى مخالفان دین و محکم کردن پایگاه توحید، آخرت جوئی است. «حَتَّى یُثْخِنَ فِی الْأَرْضِ .. وَاللهُ یُرِیدُ الْآخِرَةَ»
⑨ هدف اصلى در جنگ و جهاد اسلامى رسیدن به منافع اخروى جلب رضاى خدا، تقویت حق و تلاش براى نجات مستضعفان است نه به دست آوردن غنائم و اسیر و فدیه گرفتن «وَاللهُ یُرِیدُ الْآخِرَةَ»
⑩ رهنمودهاى خداوند در زمینه مسائل جنگ حکیمانه و بکارگیرى آنها رمز عزت وپیروزى است. «وَالله عَزِیزٌ حَکِیمٌ»
⑪ دین اسلام نه تنها بی ارتباط با مسائل اجتماعى و دنیوى نیست بلکه در ریزترین مسائل تاکتیکى جنگ هم دخالت کرده و نظر داده است. (کلّ آیه)
? تفسیر نور
? ? ? ? ? ? ?