سوره
✨وَلَوْ شِئْنَا لَرَفَعْنَاهُ بِهَا وَلَٰکِنَّهُ أَخْلَدَ إِلَى الْأَرْضِ وَاتَّبَعَ هَوَاهُ ۚ فَمَثَلُهُ کَمَثَلِ الْکَلْبِ إِنْ تَحْمِلْ عَلَیْهِ یَلْهَثْ أَوْ تَتْرُکْهُ یَلْهَثْ ۚ ذَٰلِکَ مَثَلُ الْقَوْمِ الَّذِینَ کَذَّبُوا بِآیَاتِنَا ۚ فَاقْصُصِ الْقَصَصَ لَعَلَّهُمْ یَتَفَکَّرُونَ{176}
و اگر مى‌خواستیم قدر و ارزش او را به وسیله آیات و علومى که به او داده بودیم بالا مى‌بردیم، ولى او به زمین و مادّیات چسبید و از هوس خود پیروى کرد پس مَثَل او مَثَل سگ است که اگر به آن حمله کنى دهان باز کرده و پارس مى‌کند و زبان بیرون مى‌آورد و اگر او را واگذارى باز چنین مى‌کند
این مَثَل کسانى است که آیات ما را تکذیب کردند پس این داستان را برایشان بازگو، باشد که بیندیشند(176)
⬅️ در این آیه چون کلمه «أرض»
در برابر رفعت معنوى قرار گرفته
مراد از آن مسائل حقیر، مادّى و دنیوى است
پیامبر صلى الله علیه و آله فرمودند: کسى که علم و معلوماتش زیاد شود اما هدایت یابی او بیشتر نشود آن علم سبب دورى بیشتر او از خداوند شده است
↲بحارالانوار، جلد2، صفحه37
⬅️ قصه‌هاى قرآن بر پایه حق و حقیقت استوار است و براى دلدارى و ثبات قدم پیامبر صلى الله علیه و آله و اهل ایمان نا امیدى دشمنان و وسیله موعظه و تذکّر مؤمنان بود
↲سوره هود، آیه 120
و مایه عبرتى براى خردمندان است
↲سوره یوسف، آیه 111
◽️⇦ نکتـــه‌ها ↯
? پایبندى به آیات الهى سبب تقرّب به خداوند و مقامات والاست «لَرَفَعْناهُ بِها»
? در عین حاکمیت اراده و خواست خداوند بر جهان انسان مختار و آزاد است «وَ لَوْ شِئْنا لَرَفَعْناهُ بِها وَ لکِنَّهُ أَخْلَدَ إِلَى الْأَرْضِ»
? خواست خداوند بر پایه عملکرد خود ماست «وَ لَوْ شِئْنا لَرَفَعْناهُ بِها وَلکِنَّهُ أَخْلَدَ إِلَى الْأَرْضِ وَ اتَّبَعَ هَواهُ» آرى رسیدن به مقام قرب مشروط به پرهیز از دنیاگرائی و هوس است
? مردم غافل به چهارپایان مى‌مانند ولى دانشمند دنیاپرست مثل سگ حریص است «کَمَثَلِ الْکَلْبِ»
? دانشمند بى‌عمل منفور است «کَمَثَلِ الْکَلْبِ إِنْ تَحْمِلْ عَلَیْهِ یَلْهَثْ»
? اسیر دنیا هرگز آرامش ندارد «إِنْ تَحْمِلْ عَلَیْهِ یَلْهَثْ أَوْ تَتْرُکْهُ یَلْهَثْ» انسان حریص هر چه داشته باشد باز هم دندان طمعش بزرگ است زیرا دنیاپرستى و حرص نهایت ندارد
? علاقه به دنیا و هواپرستى انسان را نسبت به امور دیگر بى‌تفاوت مى‌کند «إِنْ تَحْمِلْ … أَوْ تَتْرُکْهُ»
? علماى دین اگر دنیاگرا شدند در صدد تکذیب آیات الهى و گرایش به کفر قرار مى‌گیرند «أَخْلَدَ إِلَى الْأَرْضِ … کَذَّبُوا بِآیاتِنا»
? سرنوشت علما و دانشمندان فریب خورده باید مایه عبرت و اندیشه مردم باشد در آیه قبل آمد «وَ اتْلُ» در اینجا مى‌خوانیم «فَاقْصُصِ»
? داستان نویسى و داستان سرایى باید در مسیر رشد فکرى انسان باشد نه تخدیر و سرگرمى قصه گویى جهت‌دار کار انبیاست «فَاقْصُصِ الْقَصَصَ لَعَلَّهُمْ یَتَفَکَّرُونَ»
? تفسیر نور
? ? ? ? ? ? ? ?
