شرح
?↶ شرح دعای روز پانزدهم
✍ آیت اللہ مجتهدی تهرانی ره
【اَلّلهُمَّ ارْزُقْنی فیهِ طاعَةَ الخاشِعین】
خدایا در این روز اطاعت بندگان
خاشع و خاضع خود را نصیب من گردان
برای آنکه بدانیم خاشعین چه کسانی
هستند بهتر است اول در مورد متکبرین
صحبت به میان آوریم
چرا که خضوع و خشوع به طور کامل
با تکبر و غرور تضاد دارد
◽️برای روشن شدن این موضوع
اشارہ میکنیم به قسمتی از سخنان گهربار
حضرت علی علیهالسلام که در مورد
متکبران اینگونه فرمودند⇩
آگاہ باشید! زنهار! زنهار!
از پیروی و فرمانبری سران و بزرگانتان
آنان که به اصل و حسب خود مینازند
و خود را بالاتر از آنچه هستند میپندارند
و کارهای نادرست را به خدا نسبت میدهند
و نعمتهای گستردہ خدا را انکار میکنند
تا با خواسته های پروردگار مبارزہ کنند
و نعمتهای او را نادیدہ انگارند
آنان شالودہ تعصب جاهلی و ستونهای
فتنه و شمشیرهای تفاخر جاهلیت هستند
⬅️ امام علی علیهالسلام همچنین
در قسمتی دیگر نیز فرمودند:
کبر و خودپسندی چیزی است که
قلبهای متکبران را همانند کردہ
تا قرنها به تضاد و خونریزی گذراندند
و سینهها از کینهها تنگی گرفت
که با توجه به این تذکرات مقدس
از زبان امیرمؤمنان درمییابیم
که خضوع و خشوع همانند ظرفی است
که انسان به وسیله آن به جمع آوری
رضا و خشنودی خداوند میپردازد
و تکبر چون ظرفی است تو خالی
که هیچ چیزی در آن جز غرور و تکبر
جای نمیگیرد و این خضوع و خشوع است
که انسان را به خدای خویش نزدیک میسازد
زیرا که هر چه انسان نزد پروردگار عالمیان
خود را ذلیل و خوار نشان دهد
ارزشش در پیشگاہ او بیشتر میشود
⬅️ حضرت علی علیهالسلام فرمودند:
تاج تواضع و فروتنی را بر سر نهید
و تکبر و خودپسندی را زیر پا بگذارید
و تواضع و فروتنی را سنگر میان خود
و شیطان و لشکریانش قرار دهید
زیرا شیطان از هر گروهی
لشکریان و یارانی سوارہ و پیادہ دارد
پس خضوع و خشوع در مقابل
پروردگار عالمیان همان طاعت و بندگی
خالصانه در مقابل ذات اقدس اوست
که ما نیز در این روز از خداوند میخواهیم
به ما عبادت و اطاعتش را
همراہ با خضوع و خشوع نصیب کند
【وَاشْرَحْ فیهِ صَدْری بإنابَةِ المُخْبتینَ
بأمانِکَ یا أمانَ الخائِفین】
و شرح صدر مردان فروتن و خداترس را
به من عطا فرما به حق امان بخشی خود
ای ایمن دلهای ترسان
↫◄ حال «منتخبین» چه کسانی هستند؟
در دعای این روز نکته اساسی که به آن
تأکید شدہ است خضوع و خشوع و فروتنی
در مقابل ذات اقدس پروردگار است
مخبتین به معنای فروتنان است
آن هم فروتنانی که فروتنی آنان فقط
در مقابل پروردگار جهان و جهانیان است
↫◄ حال شاید سؤال کرد که
«فروتنان» چه کسانی هستند؟
که در جواب باید بگوئیم فروتنی یکی از
صفات بارز مؤمنان تقوا پیشه است
که شب و روز خود را به تقوا و پرهیزکاری
میگذرانند
⬅️ چنانچه حضرت علی علیهالسلام
در مورد صفت و نشانه یک پرهیزکار
فرمودند⇩
◄در دینداری نیرومند
◄نرمخو و دور اندیش است
◄دارای ایمانی پر از یقین
◄حریص در کسب و دانش
◄با داشتن علم بردبار
◄در توانگری میانه رو
◄در عبادت فروتن
◄در تهیدستی آراسته
◄در سختیها بردبار
◄در جستجوی کسب حلال
◄در راہ هدایت شادمان
◄و پرهیز کنندہ از طمع ورزی است
با توجه به فرمودہ آن بزرگوار در مییابیم
که مخبتین همان پرهیزکاران هستند
که شب و روز خود را به ذکر
و یاد خداوند به پایان میبرند
که ما نیز در این روز از خداوند میخواهیم
شرح صدری را که مردان پرهیزکار
و فروتن دارند به ما نیز عطا